ქედის მუნიციპალიტეტი ქედის მუნიციპალიტეტის ტერიტორიაზე არსებული ტურისტებისათვის საინტერესო ობიექტები ქედის მუნიციპალიტეტს ტურისტული თვალსაზრისით მნიშვნელოვანი რესურსი გააჩნია. სტუმრად მოსულ ტურისტს შესაძლებლობა ექნება დაესწროს ადგილობრივ სახალხო დღესასწაულებს (ქედელობა, ნამეფვარობა, ფრიდონობა, მერისლობა და ა.შ.). აქ იხილოს იშვიათი ქორეოგრაფიული ნიმუში „ცხმორისული ხორუმი“, გაეცნოს უძველესი მუსიკალური ინსტრუმენტების დამზადების ხელოვნებას (ჭიბონი, ფანდური, სალამური), დააგემოვნოს ტრადიციული ადგილობრივი კერძები. მრავალფეროვანია ადგილობრივი მოსახლეობის ყოფაცხოვრება და ადათ-წესები, ჩაერთოს სოფლის მეურნეობის საქმიანობაში (მეთამბაქოეობა, მეღვინეობა, მეფუტკრეობა, მეცხოველეობა), მოინახულოს აქ არსებული კულტურული მემკვიდრეობის ნივთიერი და მატერიალური ძეგლები, უძველესი საკომუნიკაციო ნაგებობები (ხიდები, გზები), ქრისტიანული და მუსლიმანური სამლოცველო შენობა-ნაგებობები და ადგილები (ეკლესია-ნაეკლესიარევები და ჯამეები), მოინახულოს მუზეუმები. ასევე ნახოს მდიდარი ბუნებრივ გეოლოგიური რესურსები - მინერალური წყლები და ძვირფასი ლითონის საბადოები. აქედან გამომდინარე გამოვყოფთ რამდენიმე საინტერესო ობიექტს:
1. კალაშხევი - მახუნცეთის ადმინისტრაციული ერთეული, სოფელი ბზუბზუ, ბაბუჩოღლების ტერიტორია. საინტერესოა მისი გეოგრაფიული მდებარეობითა და ისტორიული ღირებულებით. მდინარე აჭარისწყლის ხეობასთან ახლოს, დაშორებული 930 მეტრი ასფალტირებული საავტომობილო და 268 მეტრი გრუნტოვანი გზით. მდინარე კალაშხევზე ჩანს უძველესი დამუშავებული ქვის გოლები, რომლებიც გამოიყენებოდა ლითონის მოპირკეთებისათვის. ასევე ტერიტორია დაიტვირთება საპიკნიკე და გასართობი ობიექტებით. მოსაპირკეთებელია ამ ობიექტამდე მისასვლელი გზა.
2. ცივასულა - პირველი მაისის ადმინისტრაციული ერთეული. როგორც ჩვენთვის ცნობილია აჭარისწყლის ხეობა მდიდარია მატერიელურ კულტურული ნივთიერი ძეგლებით. მათშორის გამორჩეულია ცივასულას სათვალთვალო კოშკი, რომელიც აკონტროლებდა თვით აჭარისწყლის ხეობის ვრცელ მონაკვეთს, ასევე კონტროლს უწევდა ჩაქვისთავის (ქობულეთის მუნიციპალიტეტი) ბილიკებს, ხოხნისხევისა და თანამედროვე თურქეთის ტერიტორიაზე გადასასვლელ გზებს. შენობა მოსახერხებელ სტრატეგიულ ადგილზეა აშენებული. მიუხედავად იმისა რომ ძეგლი ფრაგმენტულია, იკვეთება რომ შენობა მრავალსართულიანი ყოფილა, რომელიც დაშორებულია ცენტრალური საავტომობილო გზიდან 1422 მეტრი ასფალტირებული, 414 მეტრი გრუნტოვანი გზითა და 281 მეტრი საცალფეხო ბილიკით. სათვალთვალო კოშკი 400 მ² მოიცავს, რის გამოც შეიძლება პატარა ციხე ვუწოდოთ. შიდა ტერიტორიაზე როგორც ყველა სხვა კოშკებზე არსებობს წყლის რეზერვუარი, ასევე ტერიტორიაზე იკვეთება სხვადასხვა ნაგებობების ნაშთები. სათვალთვალო კოშკი კარგად მოჩანს ცენტრალური ქედა-ახალციხის საავტომობილო გზიდან (საქეიფო რესტორან „ჭალა“-ს ტერიტორია). კარგი იქნება ტერიტორიის დასუფთავება, მისასვლელი ბილიკისა და ციხეზე არსებული ქვეტყისა და ეკალბარდისაგან გაწმენდა. სასურველია მიმდებარე ტერიტორიაზე გაკეთდეს სველი წერტილი (ბიოტუალეტი) და კეთილმოეწყოს საპიკნიკეთ. ერთი ორად გაიზრდება ძეგლისადმი ინტერესი თუ კი მოხდება მისი დეკორატიული განათება.
3. დაბა ქედა - იმისათვის რომ დაბის ტერიტორია ტურისტულად საინტერესო და ეკონომიკური თვალსაზრისით უფრო შემოსავლიანი გახდეს მიზანშეწონილად მიგვაჩნია სასურველია საბაგიროს გაყვანა აკავრეთას უბნიდან ზეგარდას მიმართულებით (1100 მ). საბაგიროს სავარაუდო სამარშრუტო გზა არ არის დასახლებული, ნაკლებად დაფარულია ხეტყით და საბაგიროს სათავეებთან მისასვლელი სატრანსპორტო გზა გაყვანილია. აღნიშნული ტერიტორიიდან იშლება ულამაზესი ხედები: დაბა ქედის ხედი, აჭარისწყლის აღმოსავლეთ-დასვლეთისა და მდინარე აკავრეთას ხეობები. აქ მისული ტურისტი ნახავს ათობით საუკუნეების წინანდელ ისტორიულ ნაკვალევებს, კერძოდ: ეკლესიის კომპლექსის ნაშთებს, ასევე ციკლოპურ ნამოსახლარებს, 3 ერთეულ ქვაში ნაკვეთ საწნახელებს, მდინარეზე არსებულ ჩანჩქერებსა და ხელოვნურად დამუშავებულ ქვის გოლებს, რომელიც მეტალურგიის წარმოებისათვის გამოიყენებოდა. მისი ღირებულება მნიშვნელოვანია ისტორიული თვალსაზრისით და საჭიროებს შემდგომ მეცნიერულ კვლევა ძიებას ასევე შესაძლებელია ამ მიმართულებით სამთო ტურიზმის განვითარება.
4. საზაფხულო ბანაკი - ქედის მუნიციპალიტეტის ერთერთ მთაზე სასურველია ბანაკის მოწყობა, რისთვისაც საჭიროა შესაბამისი ინფრასტრუქტურის მოწყობა და კოტეჯების განთავსება. სადაც ზაფხულში შესაძლებელი იქნება სასწავლო-საწვრთნო და კულტურულ-საგანმანათლებლო ბანაკების მოწყობა. ასეთი აქტივობები ხელს შეუწყობს როგორც ადგილობრივ მოსწავლე ახალგაზრდებში ჯანსაღი ცხოვრების წესის დანერგვასა და ცნობადობის ამაღლებას, ასევე სამთო ტურიზმის განვითარებას მუნიციპალიტეტში. ასევე ქედის მუნიციპალიტეტის ტურისტული მარშრუტების ელექტრონულ რუკას ქართულ და ინგლისურ ენებზე და ქედის მუნიციპალიტეტში არსებულ მრავალფეროვან და საინტერესო ტურისტულ მარშრუტებს, რომლებიც საჭიროებს ინფრასტრუქტურის მოწყობას და საინფორმაციო დაფების დამატება-განახლებას.
დოლოგნის ადმინისტრაციული ერთეული 1. უძველესი ეთნოგრაფიული სახლი - ჭინკაძეები 2. ჯამე 3. კვების ობიექტი - კაფე-ბარი „ბზანა“ 4. ბადის ქსოვა-ოთარ თავდგირიძე
ზუნდაგის ცენტრი 1. ზუნდაგის საწნახელი 2. წყლის წისქვილი 3. ზუნდაგის ქილისა 4. ქოსოფლის ნაეკლესვარი 5. ბზუბზუს მაცივარი 6. კალაშხევი (ქვაში ნაკვეთი გოლები) 7. საპიკნიკე 8. მჭედელი - ლევან და მუხტარ ბარამიძეები 9. სალამურის დამზადება - ისმეთ და ოთარ ღოღობერიძეები 10. კვების ობიექტები - რესტორანი „ჭადრები“, კაფე-ბარი „ვიქტორია“ 11. მთა - თეთრობი 12. საოჯახო სასტუმროები : ჯუმბერ ვერძაძე- 6 ადგილი მალხაზ ვერძაძე - 2 ადგილი
მახუნცეთის ადმინისტრაციული ერთეული 1. ტურისტული ცენტრი 2. ჩანჩქერი 3. ქვის თაღოვანი ხიდი 4. აკვედუკი 5. მთა - მარქინა 6. კვების ობიექტები - „ჩანჩქერი“, კაფე-ბარი „ბრაგა“, „თამარის ხიდი“ 7. ბადის ქსოვა-მურმან და მამუკა დავითაძეები 8. საოჯახო სასტუმროები: ასლან ფარტენაძე -15 ადგილი რუსუდან ბეჟანიძე -15 ადგილი ამირან მახარაძე - 6 ადგილი
პირველი მაისის ადმინისტრაციული ერთეული ა)საღორეთი 1. ცივასულას ციხე 2. ქვის თაღოვანი ხიდი-მიწის ხიდი 3. კილდითავი -გადმოსახედი ადგილი(აკვედუკი, ხეობა) 4. წყარო -შალიკაშვილების წყარო 5. სათვალთვალო კოშკი - ყალივაკე 6. საკემპინგე ადგილი ბორცვზე 7. მთა - „ტბათი“ 8. მინერალური წყლები და აბანოები-საღორეთის ტბათის აბანო 9. ღვინის სახლი- შერვაშიძეების მარანი 10. საოჯახო სასტუმრო - ახლოსაა მახუნცეთის საოჯახო სასტუმროებთან ბ) კოლოტაური 1. გამოქვაბული 2. ჯინისის წყარო არაბული წარწერებით 3. ფილაქვებით მოპირკეთებული გზა და ამ გზით მახუნცეთის ქვის თაღიან ხიდთან გადასვლა - (3 კმ), გზად საინტერესო ბუნება და ანალოგიური წყარო 4. მთები - „შავიკლდე“, „ ქვაბიგვერდი“, „ღარათი“ 5. საოჯახო სასტუმრო - შავლიძე დავით - 5 ადგილი , ფარტენაძე ვაჟა - 8 ადგილი
დაბა ქედა 1. ისტორიული მუზეუმი 2. ღვინის სახლი 3. ქედის ცენტრალური ისტორიული ხიდი 4. აკავრეთას ბაგირის ხიდი 5. აქუცის ბაგირის ხიდი 6. ზენდიდის ციხე 7. ზენდიდის ნაეკლესვარი 8. გულების სათვალთვალო კოშკი 9. მინერალური წყლები და აბანოები-ეკნარის აბანო, ხაბაზი ქედის აბანო 10. საოჯახო სასტუმროები: ზაურ შავიშვილი- 20 ადგილი (8 N) თამილა თურმანიძე- 8 ადგილი (4 N)
ქედის ადმინისტრაციული ერთეული 1. კორომხეთის საწნახელი 2. ორცვის სათვალთვალო კოშკი 3. საგუშაგოსტან ფილებიტ მოპირკეთებული გზა(სანახავია) 4. ორცვის ნაეკლესვარი 5. ორცვის საწნახელი 3 ერთეული 6. ორცვის ქვის გობი 7. ჩანჩქერები (სანახავია) 8. წყლის წისქვილები 9. კემპინგი ქედის ხედი 10. მთები - „ ჩიქურტაღი“ , „ ბეჩიყანა“ , „ღარათი“ , „დიდვაკე“ 11. მინერალური წყლები და აბანოები- ორცვის აბანო, ღარათის აბანო, დიასამიძეების აბანო(გულები), აქუცის აბანო, 12. სოჯახო სასტუმრო: ნაზიმ ფარტენაძე-4 ადგილი ჟუჟუნა ქაჯაია-8 ადგილი სოლო დიასამიძე-8 ადგილი აკავრეთას ხეობა 1. ბუნება და ჩანჩქერები 2. გვახამორევი 3. გერეკუნის ჩანჩქერი 4. გამოქვაბული 5. ნამონასტრევი 6. მთები-თივნარა, ლაშე, ღომა, კოსლითავი 7. ქუნჩლით ქსოვა - ზექიე დიასამიძე, თოკის გრეხა 8. კვების ობიექტი - „ თემურ დევაძე“ 9. სამკურნალო წყლები და აბანოები- კუჭულას წყალი, გუნდაურის წყალი, აღმართი ძირი(ნამონასტრევი), დვალიძეების აბანო(მიქელწმინდას უბანი), იხტიარიშვილების წყარო, ბოყვათის აბანო( თვალის ცალკე და ალერგიის ცალკე) 10. საოჯახო სასტუმრო - ჯემალ თურმანიძე - 14 ადგილი (ქართული სიმღერის მასტერკლასები) მერაბ თურმანიძე-5 ადგილი თემური დევაძე- 4 ადგილი
ზვარის ადმინისტრაციული ერთეული 1. წმ. გიორგის სახელობის ეკლესია 2. წმ. სერაფიმ საროველის სახელობის ეკლესია 3. ფანდურის დამზადება - რევაზ სირაბიძე 4. მჭედელი 5. საოჯახო სასტუმრო, მარანი - შავიშვილი ლადო - 6 ადგილი 3 ოთახი შავიშვილი ბადრი - 6 ადგილი 2 ოთახი
დანდალოს ადმინისტრაციული ერთეული 1. ქვის თაღოვანი ხიდი 2. კავიანის ციხე 3. კოკოტაურის საწნახელი 4. წონიარისის ჯაიმელას ხიდი 5. წონიარისის ჩანჩქერების კასკადი 6. მთები - საბადური, ლატევრი, წყარვა, პერანგა, გვანცა 7. ჭიბონის დამზადება - მურად თავართქილაძე, თემურ არძენაძე 8. მინერალური წყლები და აბანოები - კოკოტაური, კემისი 9. საოჯახო სასტუმროები - არძენაძე შოთა - 14 ადგილი 7 ოთახი ბოლქვაძე ზებურ - 10 ადგილი 4 ოთახი ბერიძე ამირან - 4 ადგილი 2 ოთახი საკალმახეები 1. აგარა 2. აკავრეთა 3. ზვარე 4. წონიარისი
მევენახეობა-მეღვინეობით დაინტერესებულ სტუმარს შეუძლია ნახოს ქვაში ნაკვეთი საწნახელები რომელთა ასაკი 10 საუკუნეზე მეტია: ზუნდაგა, კორომხეთი, ორცვა 3 ერთეული, ოქტომბერი, კოკოტაური. 2. ნაეკლესიარები- ზუნდაგა, ქოსოფელი, უჩხითი, კოლოტაური, კორომხეთი, ორცვა, ზენდიდი, ცხმორისი, ნამომასტრევი. 3. საკალმახეები - აგარა, აკავრეთა, ზვარე, წონიარისი.